Dünyanın en zengin yedi ülkesinin liderleri, aralarında Gazze ve Ukrayna'nın da bulunduğu çok farklı gündemlerle İtalya'da buluşuyor.
G7 zirvesine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da aralarında bulunduğu birçok gelişmekte olan ülkenin lideri de katılacak. Zirvede gelişmekte olan ülkelerle ekonomik işbirliği tartışılacak.
Erdoğan'ın bazı ulusal liderlerle birebir görüşmesi bekleniyor.
G7 nedir?
G7 (Yediler Grubu), küresel ticarete ve uluslararası finans sistemine hakim olan ve “gelişmiş” olarak adlandırılan, dünyanın en büyük yedi ekonomisinden oluşan bir organizasyondur.
Bu yedi ülke Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri'nden oluşmaktadır.
1998'de G8'e katılan Rusya, 2014'te Kırım'ı ilhak etmesinden bu yana artık örgütün bir parçası değil.
Büyük bir ekonomiye ve dünyanın en büyük ikinci nüfusuna sahip olmasına rağmen Çin hiçbir zaman Birliğin parçası olmadı. Bu durum, kişi başına düşen geliri görece düşük olan Çin'in, G7 ülkeleri gibi gelişmiş bir ekonomi olarak görülmemesiyle ilgilidir.
Ancak her iki ülke de gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerden oluşan G20 grubunun bir parçasıdır.
Avrupa Birliği G7 üyesi değil. Ancak her yıl zirveye katılıyor.
G7 bakanları ve yetkilileri yıl boyunca bir araya gelerek küresel olaylara ilişkin ortak açıklamalar yayınlıyorlar.
İtalya 2024'te G7'nin başkanlığını üstlenecek.
İtalya'nın 2024 zirvesinde gündeminde neler var?
2024 G7 zirvesi 13-15 Haziran tarihleri arasında Puglia'da yapılacak.
Bu, Ekim 2022'de göreve başlamasından bu yana İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'nin ev sahipliği yaptığı ilk büyük uluslararası zirve olacak.
İtalyan hükümeti, zirvenin Ukrayna ve Gazze'deki savaşlar, Afrika ve göç, finansal güvenlik ve yapay zeka (AI) konusunda uluslararası işbirliği gibi konuların ele alınmasını istediğini duyurdu.
G7 liderleri Ukrayna ve Gazze konusunda ne yapabilir?
G7 ülkeleri Rusya'ya karşı büyük bir ekonomiye yönelik en büyük yaptırım paketini uyguladı.
Örgüt, Rusya'nın uluslararası ticarete ve küresel finans sistemine erişimini sınırladı. Ayrıca, yaptırımların bir parçası olarak kendi topraklarında tuttukları Rus merkez bankalarının döviz rezervleri gibi yaklaşık 300 milyar dolarlık Rus varlığını da dondurdu.
G7 ülkelerinin dondurulan Rus varlıklarından elde edilen faiz gelirlerini kredi olarak Ukrayna'ya aktarmaya yönelik bir plan üzerinde çalıştığı bildiriliyor. Bu miktar 50 milyar dolara ulaşabilir.
G7 liderleri 3 Haziran'da yaptıkları açıklamada ABD Başkanı Joe Biden'ın Gazze'ye yönelik ateşkes planına destek verdiler.
İsrail, 7 Ekim'den bu yana Gazze'de büyük yıkıma neden olan saldırılarda çoğu kadın ve çocuk olmak üzere 30 binden fazla insanı öldürdü. Saldırılar Gazze'de yiyecek ve içme suyu başta olmak üzere ciddi sorunlara yol açtı.
Biden, Gazze'de derhal ateşkes yapılmasını, Hamas'ın 7 Ekim saldırıları sırasında Gazze'de aldığı tüm rehinelerin serbest bırakılmasını, Gazze'ye yapılan yardımın artırılmasını ve İsrail'in Gazze halkının güvenliğini garanti altına alacak bir barış anlaşması önerdi.
G7 gelişmekte olan ülkelerle nasıl çalışıyor?
İtalyan hükümeti, G7 zirvesinde “gelişmekte olan ülkeler ve yükselen ekonomilerle ilişkilerin merkezi bir rol oynayacağını” ve “karşılıklı yarar sağlayan ortaklıklara dayalı bir iş birliği modeli oluşturmak için çalışacağımızı” belirtiyor.
Zirveye aralarında Afrika, Güney Amerika ve Hint-Pasifik bölgesinin de bulunduğu 12 gelişmekte olan ülkenin liderlerini davet etti.
İtalya, Piano Mattei adlı bir plan oluşturarak çeşitli Afrika ülkelerine ekonomilerini geliştirmeleri için 5,5 milyar euro hibe ve kredi verecek.
Plan aynı zamanda İtalya'yı bir enerji merkezi olarak konumlandıracak ve Afrika ile Avrupa arasında petrol ve gaz boru hatları inşa edecek.
Ancak birçok uzmana göre İtalya bu planla Afrika'dan daha fazla göçün önüne geçmek istiyor.
İtalya ayrıca diğer ülkelerden de bu plana mali katkı sağlamalarını talep ediyor.
G7 ekonomik arenadaki güvenlik ve yapay zeka risklerini nasıl ele alabilir?
2023'te G7'nin başkanı olacak Japonya, gruptan uluslararası ekonomik güvenlik konusunda bir plan hazırlamasını istedi.
Ancak G7, Çin ve Rusya gibi ülkelerin kendi ekonomileriyle diğer ülkelere baskı kurmasını engellemeyi planlayan bir anlaşma hazırladı.
Aralık 2023'te İtalya, Çin'in Kuşak ve Yol girişiminden çekildi. Bu girişim, Pekin yönetiminin ticareti artırmak amacıyla dünya genelinde limanları ve ulaşım yollarını genişletme planı olarak biliniyor.
Meloni, girişime katılmanın “ciddi bir hata” olduğunu söyledi. ABD, Çin'in planını “borç tuzağı diplomasisi” olarak nitelendirdi.
ABD'nin İtalya'daki zirvede G7 liderlerinin ekonomik güvenlik konusunda daha fazla ilerleme kaydetmesini istediği düşünülüyor.
Yapay zeka güvenliği, Japonya'daki 2023 zirvesinde de gündeme getirildi ve “dünya çapında güvenli, emniyetli ve güvenilir yapay zekayı” teşvik etmeyi amaçlayan Hiroşima Yapay Zeka Denemesi'ne yol açtı.
Ancak bu yalnızca gönüllü önlemlerin bir birleşimiydi.
Yapay zeka güvenliğine yönelik başka uluslararası düzenlemelerin hazırlanması da G7 zirvesinde masada olabilir.
G7'nin herhangi bir gücü var mı?
G7'nin yasa çıkarma yetkisi yok. Ancak geçmişte alınan bazı kararların küresel etkileri oldu.
2002 yılında G7, sıtma ve AIDS ile mücadele için küresel bir fon oluşturulmasında önemli bir rol oynadı.
G7 maliye bakanları ayrıca 2021'de İngiltere'de yapılacak zirve öncesinde çokuluslu şirketlerin daha fazla vergi ödemesi gerektiği konusunda da anlaştılar.
Kuruluş ayrıca gelişmekte olan ülkelere mali yardımda bulundu ve iklim değişikliğiyle mücadeleye yönelik önlemler aldı.
